Hiep hiep in de gloria voor Riet en Kobus

Stralende zon, blauwe lucht, Riet en Kobus in alle pracht op tafel, meer heb ik vandaag niet nodig. Ik zit in de tuin na te genieten van wat ik dit weekend weer heb meegemaakt. Twee weken terug schreef ik dat ik twee vogels had gemaakt bij het eerste deel van de workshop Raku stoken door Marja Fokker-Los van Atelier de Specht. Gisteren reden Ria en ik vol spanning naar Sint Annaparochie om daar de hele dag verder te werken aan onze inmiddels biscuitgebakken werkstukken. 

Marja stuurde eerder deze week al een foto van onze werkstukken. Alles is heel uit de oven gekomen, dus dat is een zorg minder. Riet en Kobus zonder hoofd, daar werd ik een beetje misselijk van.

Het weer is zo mogelijk nog mooier dan bij de vorige sessie. De werktafel staat in de tuin, dat maakt het wat mij betreft extra bijzonder. Buiten werken met het weidse uitzicht waar Marlinde en haar gezin elke dag van mogen genieten is een feest. We zuigen de informatie over glazuren op en bedenken welke kleur of kleuren we willen gebruiken. (Behalve ik, ik heb zelfs al gevraagd of Marja de kleur die ik in gedachten heb ook heeft. Noem het voorbereiding ;-).) Riet en Kobus staan in hun blootje verwachtingsvol op tafel te wachten. Maar eerst komt het naamloze bakje aan bod. Rood met wit wordt 'ie. En zwart op de plekken waar geen glazuur komt. Terwijl in aan het werk ben, merk ik dat ik hem steeds leuker begin te vinden. Tijd voor een naam: studie in zwart, wit en rood. Want, als hij uit de Raku-oven komt en ik hem heb schoongeboend, ben ik weg van het prachtige craquelé dat tevoorschijn komt. Zelfs thuis pak ik hem steeds even op om hem even van dichtbij te bekijken. 

Na wederom een heerlijke (buiten)lunch kunnen we verder met de volgende bak. Terwijl ik Kobus voorzie van een laagje nu nog lichtgrijze vloeistof bedenk ik dat ik op zijn staart een stukje glazuurloos laat. Kobus is een ondernemende kleuter. Riet moet hem regelmatig bij zijn staart vasthouden, omdat hij er vandoor dreigt te gaan. Aan de onderzijde krijgt hij een heel dun laagje glazuur. Dat wordt dan transparanter, minder fel van kleur. Hoop ik. Babyvogels krijgen niet meteen hun mooie kleuren toch? Riet krijgt een kaal zitvlak. Terwijl ze 's avonds de gaten in Kobus' jasjes en broekjes repareert, zit ze billendraaiend in het hooi. Dat kleine aapje vreet van alles uit. Ze heeft heel wat om over na te denken. Je veren slijten van dat gedraai. Kleine vogels, kleine zorgen; grote vogels..., maar daar wil ze nog maar niet aan denken.

Om me heen hoor ik steeds meer medecursisten hardop tegen en over hun werkstukken praten. Het werkt echt, als je hardop nadenkt, wordt het resultaat mooier. Je bent je bewuster van waar je mee bezig bent en waar je er mee naartoe wilt denk ik. In een gloeiendheetgestookte oven smelt het glazuur en krijgt het werk kleur. Kobus en Riet zijn diep-donkergroen. Daarna worden ze in een metalen vuilnisvat vol zaagselkrullen gelegd. Door hun hitte vliegt het zaagsel in brand. De rook die vrijkomt vult de ieniemienie breukjes in het glazuur en beroet de ongeglazuurde delen. Als de werkstukken uit het zaagsel komen, worden ze voorzichtig gekoeld en mag ik aan de bak. Alle roet moet met behulp van staalwol, schuurmiddel en zelfs aarde uit de tuin weggeboend worden. Dat is best een klus. 

Onder de dikke laag zwartheid komen juweeltjes van vogels tevoorschijn. Schitterend groen en glanzend koper, ik ben sprakeloos. Ook de stukken van mijn medecursisten zijn fantastisch mooi geworden. Glazuur is toverpoeder. 

Het klinkt zo afgezaagd, maar ik word er echt gelukkig van. Twee dagen met een leuke groep mensen bezig zijn met het creëren van allerlei moois. Genieten van het gezelschap en van de prachtige plek. Ik zou zomaar verslaafd kunnen raken aan die combi. Riet, Kobus en studie in rood, wit en zwart krijgen een mooi plekje in de woonkamer. Een blijvende herinnering aan hele fijne dagen.

Raku stoken: Riet en Kobus, Kobus en Riet

Ik heb me aangemeld voor een tweedaagse workshop raku stoken. Raku stoken is een oude Japanse techniek waarmee je geglazuurde zelfgeboetseerde of -gedraaide kleiwerkstukken met behulp van zaagsel, vuur en rook een uniek, vaak kleurrijk uiterlijk geeft. Het is al lang geleden dat ik zelf een beeld heb geboetseerd, dus ik heb er ontzettend veel zin in. 

We luisteren ademloos naar de uitleg van Marja, onze workshopleidster en ervaren keramiste. Marja komt vanuit Nijmegen speciaal voor ons naar Fryslân. Ze is eigenaar van Atelier de Specht, Keramiek en Raku. De uitgelegde techniek brengen we meteen tot uitvoering. Tijdens het maken van duimpotjes wordt Kobus geboren. Kobus is een vogel. Een gestileerde, mollige vogel.

Kobus is een gezelligheidsdier. Hij heeft in zijn leventje al heel wat meegemaakt. Nadat hij is geschapen uit twee delen (zijn vader en moeder natuurlijk, dat begrijp je), is hij uitgebreid bewreven en beklopt, gearceerd en met slib ingesmeerd. Uiteindelijk is zijn rimpelige vel met een lomer gladgewreven en zit hij op een houten verhoging te genieten van het voorjaarszonnetje dat uitgerekend de uitgestrekte velden aan de rand van Sint Annaparochie heeft gekozen voor een verwarmende en opvrolijkende lentesessie. Om Kobus wat te beschermen tegen de plotselinge warmte, dekken we hem en zijn bevriende borelingen toe met een plastic dekje. We leren een tweede techniek. Het is een techniek die ik ken en waar ik elke keer weer van merk, dat ik de liefde maar niet lijk te kunnen oppikken. Toch wordt het ineens wat. Is het een schaaltje? Is het een bakje? Ik weet het nog niet, ik denk dat het glazuur en de stook daarna bepalen of het werkstuk een naam mag krijgen.

Na een eenvoudige lunch die uitgebreider is dan menige lunch in een sterrenrestaurant werken we verder aan het ‘grote project van de dag’. Dank je wel Marlinde voor je gastvrijheid en je geweldige zorg voor de inwendige mens. 

De opdracht is: Kies een van de geleerde technieken, of een andere naar later blijkt en ga ermee aan de slag. Ogenblikkelijk weet ik dat mijn Kobus een moeder nodig heeft. Welk kuiken kan zonder? Terwijl ik duimpotjes maak en luister naar hoe ik ze beide het beste kan verbinden, maalt mijn hoofd maar door over hoe het dier moet heten.

Een jaar of veel geleden keek ik met mijn kroost naar Otje, naar het boek van Annie M.G. Schmidt. Waarschijnlijk heb ik ergens dvd’s van de serie gekocht, want toen ze werd uitgezonden op tv, waren onze kinderen nog niet eens bedacht. En ja, ook de cd vond zijn weg naar onze cd-speler en ik ben de eerste die toegeeft dat ik alle liedjes uit volle borst meezong. Als ik ze weer hoor, zit ik weer even met mijn toen nog kleine muppets op de bank te zingen. De tekst van het liedje Naampje is altijd blijven hangen.

‘Een beestje met een naampje is in een keer zo reeël.’

‘Het is meteen een iemand, een echt individu.’

‘Een beestje met een eigen naam heeft recht op een bestaan.’

Sindsdien krijgen alle beestjes naampjes, dat bevalt ons prima. Als er weer eens een spin aan het plafond in het toilet hangt, zeg ik: ‘Hee Joost, ben je er weer?!’ Dochterlief accepteert Joost, want als een diertje een naampje heeft, is 'ie ineens minder eng blijkbaar. Zij blij, wij blij. Mieren vormen een uitzondering. Die benoemen we niet, die pletten we gewoon. Want een mier in huis is geen spin en als hij of zij geen naam heeft, hoeft 'ie er niet te zijn. Dus… 

Gisteren kwam een van mijn buurjongens langsgehopst met een versgevangen, springlevende watersalamander. Die leven hier in overvloed. 'Kijk eens Joyce, ik heb weer een Sallie.' Niet alle salamanders kunnen Sallie heten, dat zou maar verwarring scheppen als je ze roept voor het eten. Deze werd door mijn buurvriendje Drukkie gedoopt. Vast omdat hij heel actief heen en weer wandelde over onze handen. Het is hem ook bekend dat diertjes met naampjes meteen een echt individu zijn. En hij weet dat ik dat weet, dat schept een band. Drukkie mocht daarna natuurlijk weer verder met haar leven in de vrije natuur. 

Terug naar Kobus’ moeder. Terwijl ik haar flink wat groter maak dan haar kuiken, denk ik verder na over hoe ze moet heten. Ik klop haar lijf in vorm en zorg dat haar hoofd op dat van Kobus lijkt. Dat vinden moeders leuk. Ineens weet ik het: ‘Het is een Riet’. Ik zeg het hardop, mijn medecursisten lachen. Riet en Kobus, Kobus en Riet. Past precies. Tot mijn schrik zie ik dat Riet een scheurtje in haar buik heeft. Ik heb haar te ruw behandeld. Sorry Riet. Ik vlij haar op haar rug neer op een zacht matje, zodat haar achterhoofd, rug en staart in model blijven en ga over tot een operatie. Een vogel met een keizersnede, ooit gehoord? 

Het is moeilijk om te stoppen als Kobus en Riet af zijn, want wanneer is af af? Toch moet het. Als ik ze later zie staan, vind ik dat ze eruit zien alsof ze bij elkaar horen. Het lijkt alsof ze het gezellig hebben. Nu maar hopen dat ik ze verder foutloos heb afgeleverd en dat ze de oven overleven zonder uit elkaar te spatten. Gelukkig heb ik de foto’s nog. Over twee weken volgt de tweede sessie: glazuren en raku stoken. Als Riet en Kobus de eerste bak overleven, laat ik dan de resultaten zien.